|
|
|
 Şeyh Müfid ve Şia’da Usuli Farklılaşma Süreci
| Halil İbrahim BUlut, Şeyh Müfid ve Şia’da Usuli Farklılaşma Süreci |
|
| Basım Yeri | Yılı: |
İzmir | 2005 |
| Kurum (Dergi) | Sayfa: |
Yeni akadmi Yay. | 357 |
|
Özet |
| <span style="font-size: 11pt; line-height: 150%"><font face="Times New Roman"></font></span><span style="font-size: 11pt; line-height: 150%"><font face="Times New Roman">“Şeyh Müfîd ve Şia’da Usûlî Farklılaşma Süreci” adını taşıyan bu çalışma bir giriş ve iki ana bölümden oluşmaktadır. Girişte, usûlî farklılaşmanın arka planına ışık tutulmaya çalışılmış ve Müfîd’in yaşadığı dönemdeki sosyo-politik durum hakkında bilgi verilmiştir. Bu bağlamda -Müfîd’in yaşadığı dönemle sınırlı kalmak kaydıyla- Abbâsîler ve Büveyhîler hakkında genel bir malumat verilmiştir. Ayrıca Müfîd öncesi Şiî ulemâ ve bunların genel görüşleri izah edilmiş; burada Şiî-İmâmî kelâm anlayışının temel özelliklerine vurgu yapılmış ve bu dönemin ana tartışma konularına işaret edilmiştir. Usûlî düşüncenin farklılığını daha iyi kavrayabilmek ve öncesiyle mukayese edebilmek için Müfîd öncesi Şiî ulemâya geniş sayılabilecek bir yer ayrılmıştır. </font></span><span style="font-size: 11pt; line-height: 150%"><font face="Times New Roman">Birinci bölümde, Müfîd’in hayatı ve ilmî kişiliği ele alınmıştır. Müfîd’in doğumu, nesebi ve lakaplarının yanı sıra, yaşadığı çevre ve Bağdat’taki sosyo-kültürel hayata ilişkin açıklamada bulunulmuştur. Ayrıca müellifin hocaları hakkında geniş sayılabilecek malumat verilmiş; onunla hocaları arasında cereyan eden ilmî tartışma ve münazaralara yer verilmiştir. Usûlî anlayışın oluşmasında hocalarının Müfîd üzerinde nasıl bir tesir bıraktığı hususuna da değinilmiştir. Bunlara ilaveten ilmî ve siyasî açıdan öne çıkan bazı öğrencileri tanıtılmış ve bunların Şiî düşünce içindeki yerleri hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca Müfîd’in Şiî-İmâmî düşünce içindeki konumunun daha iyi anlaşılabilmesi açısından çağdaşları Bâkıllânî (ö. 403/1013) ve Kâdî Abdülcebbâr (ö. 415/1025) ile diyaloguna yer verilmiş ve onlarla Müfîd arasında mukayeseler yapılmıştır. Öte yandan Müfîd’in akademik ilgi alanı ve eserleri hakkında geniş malumat verilmiş ve söz konusu eserleri kelâm, fıkıh, tarih, hadis ve tefsir başlıkları altında tasnif edilmiştir. Özellikle matbu eserleri hakkında ayrıntılı bilgi verilmeye çalışılmıştır. Müellifin ilmî kişiliği ve Şia içindeki konumu ile mücadele ettiği kesimler ve bunlara karşı kaleme aldığı reddiyeler hakkında da bilgi verilmiştir. Diğer taraftan eserlerinin isimlerinde geçen mekan adlarından hareketle onun etkili olduğu coğrafya belirlenmeye çalışılmıştır.</font></span><span style="font-size: 11pt; line-height: 150%"><font face="Times New Roman">İkinci bölümde ise Usûlî anlayışın teşekkülünde etkili olan faktörler üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda Müfîd’in kendi döneminde zuhur eden siyasî olaylarla ilişkisi belirlenmeye çalışılmış, söz konusu dönemde zuhur eden hadiseler bu zaviyeden değerlendirilmiştir. Usûlî anlayışın oluşmasında Mûtezile ekolünün nasıl bir etkisinin olduğu hususuna da ayrıntılı bir şekilde yer verilmiş; Müfîd’in Mûtezileden etkilendiği hususlar ile onlardan ayrıldığı ve eleştirdiği hususlara işaret edilmiştir. Bu bölümde son olarak temel İmâmî meselelerde ne tür farklılıkların olduğuna ışık tutabilmek için müellifin nübüvvet ve imamet görüşleri ayrıntılı sayılabilecek bir şekilde incelenmiştir. Ayrıca Şiî-İmâmî inanç sisteminde önemli bir yeri olan gaybet, takiyye, ric’at ve bedâ görüşlerini Müfîd’in nasıl değerlendirdiği ve nasıl bir açılım sağladığı da ele alınmıştır. Çalışma genel bir değerlendirme ile tamamlanmıştır. Okuyucuya kolaylık sağlaması açısından, müellifin <em>Silsiletü müellefâti’ş-Şeyh el-Müfîd </em>içinde neşredilen eserleri ciltlere göre listelenmiş ve eserin sonuna ilave edilmiştir.</font></span> <p style="margin: 0cm 0cm 6pt; tab-stops: 441.0pt" class="MsoBodyTextIndent3"><span style="font-size: 11pt; line-height: 150%"><font face="Times New Roman"></font></span></p> |
|
Abstract |
| Abstract |
| Yazar | E-posta: |
Halil İbrahim BUlut | hbulut@sakarya.edu.tr |
| Emeği Geçen | Emek Türü: |
vy, vy |
vy |
| Tam Metin Adresi: |
vy |
| Notlar: |
vy |
| Tarih | Gönderen: |
3.04.2007 | HalilibrahimBulut |
| Tık: |
3219 |
| Puan: |
Puan:0 Oy:0 (Puan Cetveli: 1 =
en kötü, 10 = en iyi)
|
| Yorumlar: |
0 Yorumlar |
|
|
Yazarın Diğer Eserleri
Geri Dön
|
|
|
|
Hepsi (Grup)
